Een medezeggenschapsraad (MR) van een zorginstelling voor gehandicapten komt steeds weer in botsing met de directeur en het management. “Het is om moedeloos van te worden”, geeft de directeur aan. “Ze denken alles beter te weten, uiten alleen maar kritiek en bemoeien zich met zaken waar ze niet over gaan. Ze gaan regelmatig op de stoel van de managers zitten, waardoor zij hun werk niet goed kunnen doen.”
“De directeur heeft geen idee wat er op de werkvloer en bij de bewoners speelt. Hij is alleen maar bezig met de stenen, terwijl de zorg voor de bewoners verschraalt”. Deze geluiden komen vanuit de MR en haar leden.
Het gebrek aan vertrouwen heeft tot gevolg dat ieder besluit van de directie waarbij de MR betrokken is, bekritiseerd, vertraagd of helemaal niet meer genomen wordt. De bedrijfsvoering wordt zo ernstig bemoeilijkt en de directeur denkt zelfs over opstappen als er geen oplossing komt. De directeur neemt het initiatief tot mediation. Bij de groepsmediation werd naast de directeur ook het management betrokken en natuurlijk de leden van de MR.
In de groepsmediation spreek ik eerst met alle betrokkenen apart. Al snel wordt duidelijk dat de leden van de MR, met name degenen die al heel lang bij de instelling werken, de instelling enorm hebben zien veranderen. Het kleinschalige en laagdrempelige heeft plaatsgemaakt voor een meer bedrijfsmatige aanpak. Er zijn steeds meer managers gekomen met managementervaring, maar zonder hun roots in de zorg. Managers en zorgverleners spreken een andere taal, die vaak niet door elkaar begrepen wordt. De managers hebben er last van dat zij als tegenstander worden gezien en de voortdurende kritiek vanuit de MR als blok, maakte hen onzeker.
Eerst hebben we de incidenten, die geleid hebben tot harde confrontaties, besproken. Daar kwamen veel emoties bij kijken. Het is niet eenvoudig om in elkaars schoenen te gaan staan. De belangen van alle partijen zijn vervolgens aan de orde gekomen en geïnventariseerd en partijen kwamen op één gedeeld en gezamenlijk belang uit, nl. het leveren van goede zorg aan de cliënten. Door te horen en te ervaren dat er een gezamenlijk belang is, ontstond er al meer een “wij” gevoel.
In de groepsmediation ontstond een doorbraak toen de problematiek belicht werd via het instrument van Deep Democracy. Deep Democracy is een manier van besluiten nemen waarbij de wijsheid van de minderheid wordt meegenomen in de besluitvorming. Op deze manier werd de aanwezige diversiteit aan kennis en ervaring, maar ook aan talenten gebruikt van alle betrokkenen, zowel van directie, management als MR leden. De MR leden voelden zich gehoord en serieus genomen. Directie en management kregen de mogelijkheid hun rol uit te oefenen zonder dat hun bedoelingen ter discussie gesteld werden. Langzaamaan kon op deze manier het vertrouwen weer opgebouwd worden.